Kurator – kiedy i za co grozi?

Postępowanie w sprawach nieletnich toczy się na wniosek osoby pokrzywdzonej lub innej osoby dorosłej, która posiada wiedzę na temat popełnienia przez nieletniego czynu zabronionego lub postępowania wskazującego na demoralizację. W każdym przypadku sąd rodzinny może orzec jeden z wielu środków wychowawczych. Jednym z nich jest nadzór kuratora sądowego.

Kto może być objęty nadzorem kuratorskim?

Jeśli sąd uzna za stosowne zastosowanie środka wychowawczego w postaci nadzoru kuratorskiego to może on zostać przyznany nieletniemu, czyli osobie od 13 do 17 roku życia, który dopuścił się czynu karalnego, a także osobie, która nie wkroczyła jeszcze w wieku dorosły, a przejawia zachowania wskazujące na demoralizację. Również w szczególnych przypadkach kurator może być przyznany osobie, która w świetle prawa jest już dorosła, w wieku do 21 lat, a wcześniej zostały podjęte wobec niej inne środki wychowawcze, np. przebywała w zakładzie poprawczym.

Demoralizacja – za co grozi nadzór kuratorski?

Tak naprawdę tylko od sądu zależy czy w danym przypadku nieletni zostanie objęty nadzorem kuratorskim. Jeśli uzna to za najlepszy środek służący resocjalizacji młodej osoby, która dopuściła się wykroczenia bądź przestępstwa, to w orzeczeniu przedstawi swoją argumentację, co do zasadności tego środka. Małoletniemu przysługuje możliwość skorzystania z adwokata w sprawach o demoralizację. Kancelaria prawna może również udzielić porad prawnych w kwestii demoralizacji nieletnich. Sąd w szczególnych przypadkach może również przychylić się do wniosku o przyznanie adwokata z urzędu. Nawet wagarowanie może być przyczyną nałożenia na nieletniego nadzoru kuratorskiego, choć jeśli nie ma przeciwwskazań w badaniach środowiskowych, to sąd może taki nadzór powierzyć któremuś z rodziców. W sprawach o demoralizację zawsze również istnieje ryzyko, że sąd uzna iż należy ograniczyć prawa rodzicielskie rodzicom, którzy nie radzą sobie ze swoim małoletnim dzieckiem. Oczywiście sprawy o demoralizację mogą być znacznie cięższego kalibru, jak udział w grupie przestępczej, uprawianie nierządu, narkomania czy alkoholizm.

Kiedy małoletni może zostać objęty nadzorem kuratorskim?

Poza sytuacją kiedy sąd wskaże nadzór kuratorski jako najlepszy środek wychowawczy dla małoletniego, są jeszcze inne sytuacje, kiedy może on być objęty nadzorem kuratorskim. Może się zdarzyć, że z różnych przyczyn zostanie zawieszone umieszczenie w zakładzie poprawczym. W takiej sytuacji kurator musi monitorować nieletniego, jego zachowanie, a także sytuację środowiskową. Inną przyczyną objęcia nadzorem kuratorskim może być warunkowe zwolnienie z zakładu poprawczego. Wtedy kurator musi stale monitorować postępy w resocjalizacji nieletniego, a także zgłaszać do sądu wszelkie przejawy demoralizacji. Może się zdarzyć, że kurator wystąpi z wnioskiem o ponowne umieszczenie w zakładzie poprawczym, jeśli nieletni dopuści się jakiegoś czynu zabronionego.

Jakie są narzędzia kuratora względem nieletniego objętego nadzorem?

Kurator nie jest tylko swoistym stróżem praworządności małoletniego czy młodego dorosłego objętego kuratelą. Może również pomóc mu w organizacji życia po wyjściu z zakładu poprawczego, a także uzyskaniu niezbędnej pomocy od organów właściwych, jeśli z przyczyn niezależnych nie ma mieszkania, pracy, ani pomocy nikogo z rodziny. Kurator bardzo głęboko wnika w sprawę, gdyż na każdym etapie prowadzi badania w środowisku zdemoralizowanego nastolatka czy młodego dorosłego przeprowadzając wywiady środowiskowe.

Zamierzeniem takiego środka wychowawczego jest to, aby nadzór kuratora wyszła młodemu człowiekowi na dobre. Najistotniejsze jest, aby wyszedł na prostą, zerwał kontakty ze środowiskiem, które go deprawuje oraz znalazł sobie w życiu pożyteczny cel i chciał wyjść zza życiowego zakrętu. Tylko w takiej sytuacji resocjalizacja młodzieży jest skuteczna. Aby to się udało konieczne jest jednak pełne zaangażowanie zarówno środowiska osoby objętej nadzorem, jak i kuratora. Postępowanie w sprawach nieletnich ma służyć porzuceniu niewłaściwego i sprzecznego z prawem stylu życia, o czym przypomina adwokat z kancelarii prawnej.