Wyłudzanie danych – jak nie dać się oszukać? Porady i wskazówki
Jednym z podstawowych zagrożeń współczesnego świata jest wyłudzanie danych osobowych i kradzież tożsamości, czyli działania, które jeszcze kilkanaście lat temu były zupełnie nieznane. Polskie prawo i przepisy kodeksu karnego kwalifikują wyżej wymienione czynności jako przestępstwo, co jednak nie zmniejsza skali tego zjawiska. Popełnianiu przestępstw tego rodzaju sprzyja nie tylko rozwój Internetu oraz nowoczesnych technologii, ale także odwieczne ułomności człowieka, takie jak naiwność, nadmierna ufność, niedbalstwo, lenistwo czy zwykłe zapominalstwo.
A konsekwencje trafienia danych osobowych w niepowołane ręce mogą być bardzo groźne – jak podaje Biuro Informacji Kredytowej co roku wzrasta ilość prób wyłudzeń kredytów na podstawie fałszywej tożsamości. Wiele z nich jest udaremnionych, ale w wielu przypadkach zupełnie nieświadoma osoba otrzymuje wezwanie do spłaty kredytu wziętego na jej nazwisko.
Zagrożenia płynące z kradzieży tożsamości są bardzo realne i mogą dotyczyć niemal każdego. Dlatego tak ważne jest zadbanie o to, aby dane osobowe nie trafiły do oszustów i przestępców, którzy mogą je wykorzystać do własnych celów. Jak się chronić przed utratą danych osobowych? Oto kilka wskazówek.
Utrata dowodu osobistego
Jednym z podstawowych sposobów na wyłudzanie kredytów na inne osoby jest posługiwanie się fałszywymi dowodami tożsamości. Dlatego pod żadnym pozorem nie można lekceważyć zgubienia bądź kradzieży dowodu osobistego, prawa jazdy bądź paszportu.
Co należy zrobić w takiej sytuacji? Pierwszym krokiem jest zawiadomienie o tym fakcie policji, która przyjmie zgłoszenie i sporządzi właściwy protokół z zaistniałego zdarzenia.
Dokument ten będzie dowodem na to, iż utrata dokumentu została zgłoszona, a jego właściciel nie ma nic wspólnego z ewentualnymi przestępstwami popełnianymi przy jego użyciu. Jednocześnie nie wolno zapominać o zastrzeżeniu dokumentu w banku, co jest jednoznaczne z jego zablokowaniem i wyeliminowaniem z obrotu.
Każda próba wzięcia kredytu na zastrzeżony dokument będzie dla banku informacją, iż osoba się nim posługująca jest przestępcą.
Ostrożność w Internecie
Każdego dnia kilkanaście milionów Polaków korzysta z Internetu – sprawdza pocztę, przegląda strony internetowe, płaci rachunki z konta internetowego, dokonuje zakupów i udziela się na forach społecznościowych. Wszystkie te czynności dają oszustom niemal nieograniczone możliwości wyłudzania danych osobowych.
Dlatego podstawową kwestią w korzystaniu z Internetu jest zachowanie szczególnej czujności, a mianowicie:
– kasowanie podejrzanych maili,
– unikanie klikania w nieznane linki i otwierania załączników od nieznanych osób (co może przenieść na stronę wyłudzającą dane bądź zainstalować na dysku wirusa lub program szpiegowski),
– ignorowanie rzekomych próśb banku o uaktualnienie bądź zmianę hasła (bank nigdy nie wysyła takich wiadomości),
– sprawdzanie poprawności adresu stron internetowych,
– korzystanie ze sprawdzonych witryn, sklepów internetowych bądź platform sprzedażowych,
– unikanie podawania w sieci jakichkolwiek danych (na przykład PESEL-u, adresu, numeru karty kredytowej),
– używanie unikalnych haseł dostępu (na przykład do kont),
– ostrożne korzystanie z serwisów społecznościowych,
– zwracanie uwagi na podejrzane oferty pracy.
Dodatkowo należy zachować szczególną uwagę podczas udziału w różnorodnych konkursach lub promocjach internetowych, które wymagają podania szczegółowych danych.
Chronienie danych osobowych w świecie rzeczywistym
Wyłudzanie danych osobowych najczęściej odbywa się przy użyciu Internetu. Jednak zagrożenia występują także w świecie rzeczywistym, a wiele osób nie zdaje sobie sprawy z popełnianych błędów. Podstawową kwestią w ochronie własnych danych osobowych jest pilnowanie dokumentów.
Dowodu osobistego nie można udostępniać innym osobom – na przykład jako zastaw za wypożyczenie sprzętu. Dodatkowym zabezpieczeniem jest dokładne niszczenie starych dokumentów, rachunków bądź korespondencji, zanim trafią one na wysypisko śmieci.
Szczególną ostrożność należy zachować podczas podawania danych w sposób telefoniczny – nie należy robić tego w miejscach publicznych (gdzie każdy może usłyszeć wypowiadane słowa) oraz nie wolno udzielać takich informacji osobom nieznanym.
Wyłudzanie danych osobowych i kradzież tożsamości to prawdziwa plaga współczesnego świata. Oszuści i przestępcy stosują coraz to nowe metody, aby wyłudzić potrzebne im informacje.
W wielu przypadkach jest to wina samych poszkodowanych, którzy często wykazują się dużą lekkomyślnością. Dlatego kwestią podstawową jest zachowanie czujności i ostrożności, co może uchronić przed kosztownymi konsekwencjami.
