Sprawa o podział spadku – jak dochodzić swoich praw w sądzie?
Pozostawienie swojego majątku bliskim to jedno z ważnych zagadnień, którym zajmują się różni specjaliści. Pierwszą rzeczą, o którą można niemal w każdej chwili poprosić notariusza, stanowi sporządzenie testamentu. Trzeba to wykonać osobiście, przy czym warto pamiętać, że zawsze można go odwołać (w całości lub w części). Wartościowe informacje na temat prawa spadkowego i zasad dziedziczenia posiadają również adwokaci oraz doświadczeni agenci ubezpieczeniowi, specjalizujący się w polisach na życie. Warto rozmawiać z tymi specjalistami zwłaszcza wtedy, kiedy prowadzi się firmę. Co natomiast można zrobić, kiedy na jakiekolwiek rozmowy jest za późno, a śmierć bliskiej osoby przyszła zbyt wcześnie?
Czym charakteryzują się sprawy spadkowe?
Są to jedne z najbardziej złożonych spraw sądowych, jednak ich stopień skomplikowania nie wynika z trudności technicznych. Największym problemem są tutaj bowiem silne emocje, występujące wśród uczestników sporu. Niejednokrotnie w tego typu sprawach bierze udział wiele osób, zwłaszcza jeżeli jeden ze spadkobierców zmarł, pozostawiając po sobie kilkoro dzieci. Uczestnicy, wywodzący się z różnych pokoleń rodziny, nie zawsze utrzymują ze sobą bliski kontakt oraz – przede wszystkim – nie poruszają tematów spadkowych wcześniej, za życia spadkodawcy. Jeżeli jednak są oni ze sobą zgodni, to mogą skorzystać z pomocy adwokata i sporządzić umowę, a sprawa o dział spadku będzie zwykłą formalnością. Majątek, którym spadkobiercy dysponują, zostanie fizycznie rozdzielony lub przyznany w całości jednemu z nich, z obowiązkiem spłaty na rzecz pozostałych (np. rodzeństwa). Najwięcej emocji budzą nieruchomości, jako przedstawiające znaczną wartość zarówno materialną, jak i sentymentalną (dom rodzinny). Warto w takich sytuacjach zachować zimną krew i rozmawiać na spokojnie i w asyście adwokata, który pomoże wybrać najlepsze z możliwych rozwiązań.
Na czym polegają sprawy o zachowek?
Do otrzymania zachowku, według ogólnych przepisów obowiązujących w Polsce, uprawnione są osoby z najbliższej rodziny, które pominięto w testamencie. Należą do nich: małżonek, dzieci i rodzice spadkodawcy (jeżeli byliby powołani do spadku na mocy ustawy). Inni spadkobiercy mogą też zdecydować się na odrzucenie spadku, przyjęcie spadku bądź przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Zapłaty zachowku dokonują ci, którzy zostali powołani do dziedziczenia. Mogą oni jednak uniknąć tej konieczności, pod warunkiem że udowodnią przed sądem, że osoba występująca o zachowek jest niegodna jego otrzymania, za sprawą swojego postępowania. Jeżeli jednak roszczenie jest zasadne, wówczas spadkobiercy muszą je zaspokoić poprzez zapłatę kwoty pieniężnej w wysokości 1/2 spadku, który należałby się uprawnionemu w przypadku dziedziczenia ustawowego. Wyjątkiem jest sytuacja, kiedy uprawniony jest małoletni lub dorosły, ale trwale niezdolny do pracy. Dla precyzyjnego określenia przysługującej kwoty oraz tego, czy jest ona należna, warto skorzystać z pomocy adwokata, zajmującego się sprawami spadkowymi. Poszczególne zapisy prawne mogą bowiem nie być łatwo zrozumiałe dla osoby nie obcującej na co dzień z kodeksami i paragrafami, a pominięcie któregoś z – wydawałoby się – mało ważnych szczegółów, może być brzemienne w skutkach.
Na jakiej podstawie można się starać o podważenie testamentu?
Testament może zostać podważony w kilku sytuacjach, m.in. jeżeli jego sporządzenie miało miejsce pod wpływem groźby lub gdy osoba sporządzająca go znajdowała się w stanie, który uniemożliwia świadome lub swobodne podjęcie decyzji. Sąd stara się wówczas ustalić stan faktyczny. Innym przypadkiem jest sfałszowanie testamentu, co również czasem ma miejsce. Powołuje się wtedy biegłych grafologów, którzy porównują charakter pisma, występujący w dokumencie, z próbkami pisma osoby zmarłej. Testament można podważyć już na etapie sprawy o stwierdzenie nabycia spadku.
Jak skutecznie poszukiwać dobrego adwokata?
Podobnie, jak niemal wszystkie rodzaje usług, również usługi adwokackie najczęściej poszukuje się drogą rekomendacji. Osoby z otoczenia, które są zadowolone z pracy swojego prawnika chętnie polecą go rodzinie i znajomym, natomiast mało rzetelny adwokat w Warszawie raczej nie zagrzeje długo miejsca. Jeżeli jednak nie posiada się w gronie najbliższych nikogo, kto znałby prawnika godnego polecenia, dobrze jest zapoznać się z portalami internetowymi, które zbierają opinie na temat przedstawicieli różnych zawodów, również prawniczych.