Adwokat a radca prawny – czym się różnią?

Wiele osób uważa, że radca prawny zajmuje się wyłącznie sprawami cywilnymi i gospodarczymi, a adwokat sprawami karnymi. Przekonanie o konkretnych specjalizacjach tych profesjonalnych pełnomocników nie jest jednak do końca prawdziwe. W praktyce różnice występujące między nimi są dość umowne, przynajmniej pod względem uprawnień ustawowych.

Podstawowe uregulowania prawne

Zgodnie z obowiązującym art. 4 ust. 1 w ustawie dotyczącej prawa o adwokaturze, zawód adwokata opiera się na świadczeniu pomocy prawnej. Dotyczy to zarówno udzielania porad prawnych czy sporządzania opinii, jak i opracowywania dokładnych projektów aktów prawnych czy występowania w imieniu klienta przed urzędami i sądami. Z powyższym przepisem zgodny jest art. 6 ust. 1 ustawy dotyczącej radów prawnych. Pełnomocnicy tego typu świadczą pomoc prawną, która również opiera się na udzielaniu konsultacji i porad prawnych, opracowywaniu projektów aktów prawnych, sporządzaniu opinii oraz występowaniu przed sądami i urzędami w charakterze obrońcy lub przedstawiciela.

Różnice między adwokatem i radcą prawnym

W praktyce oba zawody mają bardzo zbliżone uregulowania prawne, przynajmniej w podstawowym zakresie. Główną różnią między radcami prawnymi i adwokatami jest fakt, że tych pierwszych można zatrudniać na podstawie umowy o pracę. Nie mogą oni jednak brać wówczas udziału w sprawach karnoskarbowych i karnych w charakterze obrońcy. Ograniczenie do nie dotyczy natomiast pracowników naukowych i naukowo-dydaktycznych. Warto wspomnieć, że adwokaci posiadają żabot togi w kolorze zielonym, a radcy prawni w kolorze niebieskim. Taka różnica pozwala na łatwe odróżnienie obu specjalistów na sali sądowej. Adwokaci i radcy prawni mogą świadczyć kompleksową obsługę prawną, która obejmuje m.in. prawo rodzinne, administracyjne, gospodarcze czy cywilne. Każdy z nich jest w stanie zapewnić wsparcie zarówno osobom fizycznym, jak i podmiotom gospodarczym. Kancelarie świadczące takie usługi funkcjonują w praktycznie każdym polskim mieście. Profesjonalny radca prawny czy adwokat w Sieradzu nie odbiega umiejętnościami od specjalistów działających w większych miejscowościach.

Uprawnienia i specjalizacje

Zawód adwokata ma znacznie dłuższą historię od radcy prawnego. W Polsce zastępstwo procesowe funkcjonuje już od pierwszych wieków państwowości, a historia adwokatury sięga nawet czasów pierwszego króla Bolesława I Chrobrego. Na podstawie powstałej kilkaset lat później kroniki abp. Jana Długosza oraz analizy źródeł powstawania i poznania prawa można wywnioskować, że zastępstwo procesowe stopniowo kształtowało się między XIII a XIV wiekiem. Radcowie prawni aż do 2015 roku nie mieli możliwości obrony, przez co skupiali się na innych dziedzinach – takich jak np. prawo cywilne, rodzinne czy gospodarcze. Sam zawód został zaś utworzony w 1961 roku, na podstawie uchwały Rady Ministrów dotyczącej obsługi prawnej zjednoczeń, przedsiębiorstw państwowych oraz banków państwowych. Uprawnienia radców prawnych były znacznie mniejsze niż adwokatów, ponieważ ograniczały się głównie do obsługi wymienionych instytucji. Pełnomocnicy tego typu mogli pracować jedynie na etacie w podmiotach gospodarczych, aż do uaktualnienia ich uprawnień poprzez odpowiednie działania samorządów. Obecnie ich uprawnienia są ustawowo niemal zrównane z uprawnieniami adwokatów, a od 2015 roku mogą występować w charakterze obrońcy.

Wybór profesjonalnego pełnomocnika

Przy wyborze pełnomocnika lub obrońcy należy kierować się różnymi aspektami. W aplikacji adwokackiej znacznie większy nacisk położony jest na występowanie w sprawach karnych, dlatego tego rodzaju specjaliści muszą przejść bardziej szczegółowe i kompleksowe szkolenie. Podobna sytuacja występuje w przypadku programu szkolenia na aplikacji radcowskiej, dotyczącego spraw gospodarczych oraz cywilnych. Każdy wykwalifikowany pełnomocnik ma jednak swoje indywidualne preferencje, dlatego sam wybiera kierunek kształcenia oraz zdobywa w nim niezbędne doświadczenie. Przy wyborze adwokata lub radcy prawnego, warto przede wszystkim polegać na opiniach klientów. Profesjonalna kancelaria adwokacka może zatrudniać pełnomocników i obrońców każdego typu.